Buenas
tardes Diversos del mundo y alrededores
El
sábado de carnaval nos encuentra vivaces, charlatanes y generosos.
Animados a compartir los hallazgos dde la semana.
Y
como la consigna era procurar poemas de Ricardo Carvalho Calero, o
Ricardo Carballo Calero, iniciamos nuestra matinal reunión leyendo
algunos de sus poemas.
Debo
aclarar que Carvalho Calero (Ferrol 1910-Compostela 1990) fue uno de
los impulsores del movimiento reintegracionista que, partiendo de
bases etimologistas procuraba la coherencia historico-lingüistica
del idioma gallego. Es por ello que sus escritos en gallego se
apartan del "gallego normalizado" que impulsaron las Xuntas
de Galicia en detrimento de las tesis de Carvalho Calero y una
pléyade de escritores, intelectuales y gallegohablantes.
Calquer
lugar é bom para morrer
Calquer
lugar é bom para morrer.
Nom se distingue o home da mulher.
A
morte é neutra —das Tod— em alemám.
Género e sexo nom
sempre vam da mam.
Pois umha cousa é a anatomia
e outra a
gramática —falaz dicotomia.
Nom vejo a morte feminista
ser.
Calquer lugar é bom para morrer.
Donas do tempo
passado ou do actual,
a morte a todas trata-vos igual
que aos
cavaleiros. Violenta, a história o di.
Muitas mulheres morrerom
assi.
Em Rouen foi Joana d'Arco queimada;
Antoinette em Paris
guilhotinada;
Em Chappaquiddick, Jo foi perecer.
Calquer lugar
é bom para morrer.
Eis umha flor para o lume e o mar,
a
praça, o paço ou calquer lugar
onde a mulher tenha o seu
passamento.
Erga-se a rosa sobre o moimento.
Nesta matéria nom
é discriminada.
Inês ferida, Mariana agarrotada,
Mary Jo
sulagada, Jeanne a arder.
Calquer lugar é bom para morrer.
FERROL
1916
Cinco
duros pagábamos de aluguer.
Era
um terceiro andar, bem folgado.
Pola
parte de atrás dava para o Campinho,
e
por diante para a rua de Sam Francisco.
No
segundo vivia a minha tia aboa:
Tiña
unha peza cheia de paxaros disecados
que
só abria os dias de festa
para
que os nenos disfrutásemos nela.
Ainda
vivia minha mãe
e
todos os meus irmaos viviam,
e
em frente trabalhava o senhor Pedro o tanoeiro,
e
a grande tenda de efeitos navais mantinha o seu trafego.
Na
casa tinhamos pombas
e,
por suposto, un grande gato mouro;
e
o mue pai era novo ainda
e
no mar do mundo cada dia descobria eu unha ilha.
Via
o mar da minha fiestra,
e
chegavam cornetas da marinha.
E
baixava os degraus duas vezes ao dia para ir à escola,
e
duas vezes rubia-os de volta.
As
mulheres entom usavam capa e corsé,
e
íamos à aldeia em coche de cavalos,
e
a rua estava ateigada de pregons de sardinhas
e
de ingleses que vendiam Bíblias.
Eu
tinha un pacto con Deus:
que
ninguén dos meus morreria.
E
o pacto era observado,
e
eu confiaba na perenidade do pacto.
Todo
isto fica tam longe
que
aduro podo ainda lembrá-lo.
Esqueceria-o
dentro de pouco tempo
se
non escrebese estes versos.
|
Insula Pommorum |
SE
AVALON É A ILHA DAS MAÇÁS
se
avalon é a ilha das maçás,
eu
quero ir a Avalon, e dormir esperando-te
todo o tempo preciso,
para que me ofereças
algunha noite a fruto que me negas
agora.
Recuperada a tua alma de fada,
hás-me tratar con
magnanimidade,
e dormiras comigo sob a maceira
paradisíaca,
dem medo á repressom
de invejosas potências ou ciumosos
poderes.
Será um sonho gentil, sem mágoa, sem remorsos.
Um
sonho como a vida, como a morte.
Por isso eu quero ir a Avalon, a
Ilha
das Fadas e as Maças.
|
Obra de Jesús López Lazare |
Maria
Siléncio
Cabeleira
de chúvia, ollos de néboa.
Maria
Siléncio, esfarrapada, à espreita.
Sempre
agardando, pola noite, as barcas.
A
tua angúria fala con olladas.
Maria
Nocturna: no peirán ¿qué esperas?
¿polo
dia non vives?
¿Naces
cada solpor? ¿Cais de primeira estrela?
Maria
Siléncio, sempre dura e muda...
¿Cál
é a barca que agardas?
Das
fontes dos teus ollos
fluen
rios de sono.
Pero
ti sempre dura e desvelada,
batida
polo vento, no peirán...
Maria
Siléncio, eu roubaria
no
ceu
a
estrela de mel,
na
água
a
estrela de prata,
pra
che mercar a fala.
Se
queres ulir flores,
darei-che
a flor da lua.
Maria
do Mar, ¿qué barca agardas?
¿Queres
o sol, carne de lua fria?
O
sol é un porco-espiño disfarzado.
No
mar agora, ourizo de mar, dorme.
Pescado
pola cana do abrente,
darei-cho
eu, raiolante e mollado.
¡Maria
Siléncio, Voz Dormida: fala!
¿A
qué afogado esperas,
Maria
da Sombriza Espranza?
Maria
Siléncio, ¿aagardas a tua voz?
¿As
ondas do mar levado roubaron-cha?
De
chúvia e vento vestida,
Maria
Siléncio, calada...
Y
como las contribuciones llegan inesperadamene, apareció Mario
Benedetti con sus versos sencillos y a la vez profundos
Te
quiero
Tus
manos son mi caricia
mis acordes cotidianos
te quiero porque
tus manos
trabajan por la justicia
si te quiero es porque
sos
mi amor mi cómplice y todo
y en la calle codo a codo
somos
mucho más que dos
tus ojos son mi conjuro
contra la mala
jornada
te quiero por tu mirada
que mira y siembra futuro
tu
boca que es tuya y mí
tu boca no se equivoca
te quiero porque
tu boca
sabe gritar rebeldía
si te quiero es porque sos
mi
amor mi cómplice y todo
y en la calle codo a codo
somos mucho
más que dos
y por tu rostro sincero
y tu paso vagabundo
y
tu llanto por el mundo
porque sos pueblo te quiero
y porque
amor no es aureola
ni cándida moraleja
y porque somos
pareja
que sabe que no está sola
te quiero en mi
paraíso
es decir que en mi país
la gente viva feliz
aunque
no tenga permiso
si te quiero es porque sos
mi amor mi
cómplice y todo
y en la calle codo a codo
somos mucho más que
dos.
Y
como pasar del Uruguay de Benedetti al Brasil es muy sencillo, ya que
no hay montañas que cruzar, ríos que vadear, sino traspasar una línea
que solo está indicada en los mapas, fuimos en busca de un poema de
Vinicius de Morais
Para
vivir un gran amor
Para vivir un gran amor se
necesita mucha
concentración y mucho tino, mucha seriedad
poca
risa... para vivir un gran amor.
Para vivir un gran amor es
menester
ser hombre de una sola mujer;
pues serlo de muchas,
pucha!,
es cosa fácil... no tiene ningún mérito.
Para
vivir un gran amor, primero es preciso
consagrarse caballero y
entregarse a su
dama por entero, sea como fuere. Hay que
convertir
el cuerpo en una morada donde
se enclaustre a la mujer amada, y
luego
apostarse afuera con una espada...
para vivir un gran
amor.
Para vivir un gran amor es urgente,
descartarse al
máximo de la gente,
pues en general la gente envidia
el amor
profundamente.
Hay que cortar con grupos y boites,
pasar de
largo ante los café-societies
y de todas sus tristes
marionetas...
para vivir un gran amor.
Para vivir un gran
amor, les digo, se
necesita mucha atención con el "mejor
amigo",
que por andar solo se les puede
pegar hasta frustrar el gran
amor.
Se necesita muchísimo cuidado con
aquellos que no estén
apasionados,
pues quien no lo está se halla
siempre dispuesto
a perturbar
el gran amor.
Para vivir un gran amor, en
realidad,
hay que compenetrarse de la certidumbre
de que no
existe amor sin fidelidad...
para vivir un gran amor. Pues quien
traiciona
su amor por vanidad desconoce la libertad,
esa
inmensa, innombrable libertad que
supone un solo amor.
Para
vivir un gran amor, il faut además
de ser fiel, ser buen
conocedor del
yudo y del arte culinario...
para vivir un gran
amor.
Para vivir un gran amor perfecto
no basta ser apenas
buen sujeto;
es necesario también tener grandes
pectorales,
pectorales de remero.
Es preciso mirar siempre a la bien-amada,
y
también a su viuda... amortajada en su finado
amor..., como
a la primer enamorada.
Es muy necesario haber previsto
un
crédito de rosas del florista... mayor,
mucho mayor que el de la
modista!!...
para complacer al gran amor.
Pues lo único que el
gran amor quiere
es amor, amor, sin medida;
además un
tutuzinho con panceta hace ganar puntos...
Se ganan puntos
sabiendo prepapar cositas:
huevos fritos, camarones, sopitas,
salsas,
strogonoffs; comiditas para después del amor.
Y qué
mejor que ir a la cocina
y preparar con amor una gallina
con
una rica y sabrosa
farofinha para su gran amor?
Para vivir
un gran amor es muy, muy
importante vivir siempre juntos
y
hasta ser, en lo posible,
un solo difunto, para no morir de
dolor.
Es necesario cuidar permanentemente, no sólo
el cuerpo
sino también la mente,
pues la amada acusa cualquier
mezquindad
y el amor se enfría un poco.
Hay que ser cortés sin
cortesía;
dulce y conciliador sin cobardía;
saber ganar
dinero con poesía...
para vivir un gran amor.
Es necesario
saber tomar whisky,
no arriesgarse nunca con el mal bebedor!!
y
ser impermeable a las habladurías,
con las que el amor, no quiere
saber nada.
Pero todo esto no sirve de nada
si en esta
oscura y alocada selva
no se supiere hallar a la
bien-amada...
para vivir un gran amor.
Cruzamos
el Océano y volvimos a nuestra Galicia enxebre para reencontrarnos
con Carvalho Calero
|
Unha ponte cruza o Sar |
Alto
nombre
Nombre
de suave lienzo y blanco lino,
paisaje donde nevó rosas
heladas,
primavera cuajada en amor joven.
Cuántas huidas,
cuántos escalofríos
entre tú y yo levantaron nuestro
puente.
Puente de plata o tela de araña, dulce,
donde al
amanecer la niebla se columpia.
Mi vida es un acercarse a la
tuya.
Al morder la primera fruta de oro,
el zumo por los labios
resbalaba.
Era la pasión como una novia antigua.
Nombre de
limpio vidrio y aire tamizado,
en soledad arrodillada
encendido,
de campana en campana por los campos vuelas.
Como un
animal sagrado vagabas;
alto zumbido de otoños olvidados
bajo
tus pies, arcángel de los pies blancos.
Esparciendo luz y oliendo
a flor,
Planeas sobre mí, ángel en ruinas.
¿Qué brisa, qué
amor, qué pena deshojada,
qué fuente dorada o qué cristal de
estrella
sueña tus sueños cuando estoy dormido?
Al latirte el
corazón de viento,
florezco bajo tus alas desnudas.
Regresamos
a Benedetti, algo se nos había quedado
y necesitaba expresarse, así
que leímos
Todavía
No
lo creo todavía
estás llegando a mi lado
y la
noche es un puñado
de estrellas y de alegría
palpo
gusto escucho y veo
tu rostro tu paso largo
tus
manos y sin embargo
todavía no lo creo
tu
regreso tiene tanto
que ver contigo y conmigo
que
por cábala lo digo
y por las dudas lo canto
nadie
nunca te reemplaza
y las cosas más triviales
se
vuelven fundamentales
porque estás llegando a casa
sin
embargo todavía
dudo de esta buena suerte
porque
el cielo de tenerte
me parece fantasía
pero
venís y es seguro
y venís con tu mirada
y por
eso tu llegada
hace mágico el futuro
y
aunque no siempre he entendido
mis culpas y mis fracasos
en
cambio sé que en tus brazos
el mundo tiene sentido
y
si beso la osadía
y el misterio de tus labios
no
habrá dudas ni resabios
te querré más
todavía.
Llegó
un poeta español con sus versos sensibles. De Luis Cernuda leímos
Los
espinos
Verdor
nuevo los espinos
tienen ya por la colina,
toda de púrpura y
nieve
en el aire estremecida.
Cuántos cielos
florecidos
les has visto; aunque a la cita
ellos serán siempre
fieles,
tú no lo serás un día.
Antes que la sombra
caiga,
aprende cómo es la dicha
ante los espinos blancos
y
rojos en flor. Vé. Mira.
Y
volvimos,una vez más a nuestro poeta Ferrolano y disfrutamos con la
lectura que de sus poemas.
UN
CABELO DE ANJO
pendurado
do ceo,
se
non é a espada de Democles
é
adival para o espírito,
ximio
equilibrista,
que,
nel agareado,
pode
arrandear sobre a terra
e
crer que é a araña dun fío
tirado
do seu propio miolo,
cordón
umbilical que o vencella
o
seu niño que está no azul.
Mais
non sabemos
qué
é o norte, qué é o sul,
o
cenit e o nadir,
a
vida e a morte,
a
terra e o ceo,
cál
é o metro que leva ao paraíso
e
qué aeronave nos conduz ao inferno.
Mujer
dormida
¿Dormida? ¿Hecha cuajado río o luna?
¿Fuera
de ti, pálida voz de la tierra?
¿Labio de mármol que oscuro
anhelo calla?
No oso acercar manos que tiemblan
a la desnuda y
yerma saudade de tu cuerpo.
Bajo las pestañas no sé qué
cabalgadas;
qué perfecci6n de bosques y senderos;
qué bueyes
con cuernos de laurel adornados
con pardas muchachas en los lomos
florecidas.
O nada, o sólo el negro sueño, olvido;
dos
profundos pozos sin eco y sin llegada,
tu frente sin huella un mar
de nieve,
el corazón como una estrella acostumbrada.
Y el
blanco amor que te cubre, nube,
granizo es ya, que te conserva,
nítida,
como una paloma posada más allá del arrullo.
Lejos
de ti; amarte, verte de lejos;
la cabellera, mortaja de tu
sueño.
En soledad, sin hombres y sin dioses.
Grises peñascos;
mazorcas huecas; hiedra.
Quisimos
recordar los tiempos horribles que se vivieron no sólo en el Sur de
América, sino en todo lugar en que las cárceles y los horrores de
la tortura se erigieron en razones de estado.
|
Penal de Punta Carretas - Uruguay |
Hombre
preso que mira a su hijo
Cuando
era como vos me enseñaron los viejos
y también las maestras
bondadosas y miopes
que libertad o muerte era una redundancia
a
quien se le ocurría en un país
donde los presidentes andaban sin
capangas.
Que la patria o la tumba era otro pleonasmo
ya
que la patria funcionaba bien
en las canchas y en los
pastoreos.
Realmente no sabían un corno
pobrecitos creían
que libertad
era tan solo una palabra aguda
que muerte era tan
solo grave o llana
y cárceles por suerte una palabra
esdrújula.
Olvidaban poner el acento en el hombre.
La
culpa no era exactamente de ellos
sino de otros más duros y
siniestros
y estos sí
cómo nos ensartaron
en la limpia
república verbal
cómo idealizaron
la vidurria de vacas y
estancieros
y cómo nos vendieron un ejército
que tomaba su
mate en los cuarteles.
Uno no siempre hace lo que quiere
uno
no siempre puede
por eso estoy aquí
mirándote y echándote
de
menos.
Por eso es que no puedo despeinarte el jopo
ni
ayudarte con la tabla del nueve
ni acribillarte a pelotazos.
Vos
ya sabés que tuve que elegir otros juegos
y que los jugué en
serio.
Y jugué por ejemplo a los ladrones
y los ladrones
eran policías.
Y jugué por ejemplo a la escondida
y si te
descubrían te mataban
y jugué a la mancha
y era de
sangre.
Botija aunque tengas pocos años
creo que hay que
decirte la verdad
para que no la olvides.
Por eso no te
oculto que me dieron picana
que casi me revientan los
riñones
todas estas llagas, hinchazones y heridas
que tus ojos
redondos
miran hipnotizados
son durísimos golpes
son botas
en la cara
demasiado dolor para que te lo oculte
demasiado
suplicio para que se me borre.
Pero también es bueno que
conozcas
que tu viejo calló
o puteó como un loco
que es
una linda forma de callar.
Que tu viejo olvidó todos los
números
(por eso no podría ayudarte en las tablas)
y por lo
tanto todos los teléfonos.
Y las calles y el color de los
ojos
y los cabellos y las cicatrices
y en qué esquina
en
qué bar
qué parada
qué casa.
Y acordarse de vos
de
tu carita
lo ayudaba a callar.
Una cosa es morirse de
dolor
y otra cosa es morirse de vergüenza.
Por eso
ahora
me podés preguntar
y sobre todo
puedo yo
responder.
Uno no siempre hace lo que quiere
pero tiene el
derecho de no hacer
lo que no quiere.
Llora nomás
botija
son macanas
que los hombres no lloran
aquí lloramos
todos.
Gritamos, berreamos, moqueamos, chillamos,
maldecimos
porque es mejor llorar que traicionar
porque es
mejor llorar que traicionarse.
Llorá
pero no olvides.
Y
cerramos con la poesía de otra "oriental", es decir
uruguaya (el nombre del Uruguay es República Oriental del Uruguay,
por ser la tierra al oriente del Río Uruguay), nuestra querida Idea
Vilariño
YA
NO
Ya
no será
ya no
no viviremos juntos
no criaré a tu hijo
no
coseré tu ropa
no te tendré de noche
no te besaré al
irme
nunca sabrás quién fui
por qué me amaron otros.
No
llegaré a saber
por qué ni cómo nunca
ni si era de verdad
lo
que dijiste que era
ni quién fuiste
ni qué fui para ti
ni
cómo hubiera sido
vivir juntos
querernos
esperarnos
estar.
Ya
no soy más que yo
para siempre y tú
ya
no serás para
mí
más que tú. Ya no estás
en un día futuro
no sabré
dónde vives
con quién
ni si te acuerdas.
No me abrazarás
nunca
como esa noche
nunca.
No volveré a tocarte.
No
te veré morir.
|
patio porteño |
UN
HUÉSPED
No sos mío
no estás
en mi vida
a mi
lado
no comés en mi mesa
ni reís ni cantás
ni vivís para
mí.
Somos ajenos
tú
y yo misma
y mi casa.
Sos
un extraño
un huésped
que no busca no quiere
más que una
cama
a veces.
Qué puedo hacer
cedértela.
Pero
yo vivo sola.
Y
así,entre lecturas amables, comentarios de hoy y de ayer,casi senos
hizo la hora de marchar, antes, justo antes nos dio tiempo a leer
estos versos de Luis Cernuda, con los que nos despedimos.
|
Joaquin Sorolla i Bastida - Playa en la mañana |
Los
marineros son las alas del amor
Los
marineros son las alas del amor,
son los espejos del amor,
el
mar les acompaña,
y sus ojos son rubios lo mismo que el
amor
rubio es también, igual que son sus ojos.
La alegría
vivaz que vierten en las venas
rubia es también,
idéntica a
la piel que asoman;
no les dejéis marchar porque sonríen
como
la libertad sonríe,
luz cegadora erguida sobre el mar.
Si
un marinero es mar,
rubio mar amoroso cuya presencia es
cántico,
no quiero la ciudad hecha de sueños grises;
quiero
sólo ir al mar donde me anegue,
barca sin norte,
cuerpo sin
norte hundirme en su luz rubia.
El
próximo sábado, Carlos Santos nos traerá algo relacionado con
Vincent Van Gogh y su obra "Noche Estrellada"
|
Vincent Van Gogh - Noche estrellada |
Como
sugerencia de búsqueda e investigación se propuso traer el próximo sábado poemas de
Pablo Milanés, poeta y cantautor cubano de renombre y prestigio
mundial.
Por
lo demás... buena semana y muchos versos para animar estos últimos
tiempos del invierno.
Carloslesta
en A Coruña.