martes, 17 de marzo de 2015

Nuestro Macondo, sábado 14 de marzo de 2015

Hoy sábado 14 comenzamos recordando que el 21 de Marzo, próximo sábado será el Día Internacional de la Poesía, propusimos llevar los versos que queramos y si el tiempo y el ánimo nos lo permiten llevarlos al borde del mar y lanzarlos al viento.
Miguel Ángel acompañó la mañana con versos propios: Mis ojos sólo quieren verte a ti en el horizonte de nuestros días. Preciosos versos de amor.

Después hicimos un viaje por las distintas emigraciones gallegas, recordando las grandezas y miserias de estos momentos que nos llevaron por el mundo.

Emigrar
Fragmento de la nota de Diego E Barros, publicada en la  Revista Highway
Foto de Alberto MArtí - Adceuses - A Coruña 1957

"No hay nada de malo en marcharse, más allá de la despedida, un agujero en el fondo del corazón que solo cura el día a día. Lo jodido es volver. El que se ha ido vive en un limbo que dista mucho de ser de los justos. Una especie de cuenta atrás hasta la próxima vez que se abre con la puerta de llegadas en el aeropuerto. Entretanto un no-tiempo. La vida desde la distancia hasta que la puerta de llegada se vuelve a abrir y el contador interno de cada uno de nosotros vuelve a ponerse en marcha. Desde el mismo instante de la última vez. Pasa que ese punto en el horizonte espacio tiempo es íntimo y personal. Y bastan unos instantes de vuelta para darse cuenta de que un minuto de ausencia equivale a dos horas de presencia. Nada es comparable al vértigo que produce la sensación de comprobar que la vida, la muy puta, ha continuado sin ti. Y aquí estás, de vuelta, pretendiendo, como Fray Luis a su regreso al aula de Salamanca, como decíamos ayer. Y no. De repente eres el extraño que se da cuenta que ya nada está como lo dejaste. En eso consiste volver


Fragmento de "Gracias America", publicado en "Galicia Unica" Revista independiente (http://www.galiciaunica.es/)


Hace una década tan solo que abrimos otra vez la "Puerta de América" ; esta vez fue de entrada y hasta aquí llegaron buenas gentes de un Continente del que somos hermanos
y cuya situación de crisis les obligaba, entonces, a emprender el viaje migratorio para procurar nuevos horizontes.Venían de aquel a este lado del Atlántico.
Sin embargo, hace más de un año que se me fueron ya los amigos, latinos como yo, pero con acento argentino, venezolano, brasileiro, uruguayo, ecuatoriano…  
—- Adiós, che… ¡Espero que volvás a Buenos Aires!
Un beso en cada mejilla y una lágrima asomándose emocionada fue lo que me dejaron mis gentes de “allá”… cuando volvieron para sus “Américas”.
volviendo a América


¿Y ahora qué? Pues ahora que l"a temperatura social quema este País…"esta historia vuelve a su inicio. Hemos reabierto la puerta de salida a miles de jóvenes para que viajen al Continente hermano en busca de oportunidades.
Dice la cuenta gubernamental que solo a Argentina viajaron ya más de 17 mil… y también se fueron miles a Brasil, a los Estados Unidos e incluso a Cuba…
Le pregunto a mi mar…
- ¿Qué es esto…?
Y el mar me responde…
- Es la Tercera Guerra Mundial. Si os dejáis… ¡Os matarán de hambre!



Un refugio para la historia
El Museo de la Emigración Gallega en la Argentina (MEGA) funciona en un imponente edificio antiguo del barrio porteño de San Telmo, dentro de la sede de la Federación de Asociaciones Gallegas. Allí funcionan una nutrida biblioteca y una muestra permanente de fotografías, libros, documentación y diversos elementos relacionados con la historia de los gallegos en nuestro país, abierta al público. Aquellos inmigrantes o descendientes que estén interesados en compartir su historia pueden contactarse al teléfono (011) 4362-5963 o al mail mega-museo@speedy.com.ar.
Museo de la E>migración gallega en Buenos Aires - Rep. Argentina







De Manuel Curros Enríquez  
CÁNTIGA   (5 de xuño de 1869)
 
No xardín unha noite sentada
ó refrexo do branco luar,
unha nena choraba sin trégolas
os desdés dun ingrato galán.
I a coitada entre queixas decía:
"Xa no mundo non teño ninguén,
vou morrer e non ven os meus ollos
os olliños do meu doce ben".
Os seus ecos de malenconía
camiñaban nas alas do vento
i o lamento
repetía:
"¡Vou morrer e non ven ó meu ben!"


Lonxe dela, de pé sobre a popa
dun aleve negreiro vapor,
emigrado, camiño de América
vai o probe, infelís amador.
 I ó mirar as xentís anduriñas
cara a terra que deixa cruzar:
"Quen pudera dar volta -pensaba-,
quen pudera convosco voar!..."
Mais as aves i o buque fuxían
sin ouír seus amargos lamentos;
          sólo os ventos
          repetían:
"¡Quen pudera convosco voar!"
  Noites craras, de aromas e lúa,
desde entón ¡que tristeza en vós hai
prós que viron chorar unha nena,
prós que viron un barco marchar!...
  Dun amor celestial, verdadeiro,
quedou sólo, de bágoas a proba,
unha cova
nun outeiro
i on cadavre no fondo do mar.

Mujer llorando - Pablo Picasso



CÁNTIGA (5 de junio de 1869)
En el jardín una noche sentada
al reflejo de la blanca luz de la luna,
una nena lloraba sin tregua
los desdenes de un ingrato galán.
Y la desgraciada entre quejas decía:.
Ya en el mundo no tengo a nadie,
voy a morir y no ven mis ojos,
los ojitos de mi dulce bien”.
Sus ecos de melancolía
caminaban en las alas del viento
     y el lamento
     repetía:
¡Voy a morir y no viene mi bien!”
Lejos de ella, de pie sobre la popa
de un leve negrero vapor,
emigrado, camino de América
va el pobre, infeliz amador.
Y al mirar las gentiles golondrinas
hacia la tierra que deja cruzar:
Quien pudiera dar vuelta –pensaba-,
quien pudiera con vosotras volar!…”
Pero las aves y el buque huían,
sin oír sus amargos lamentos
   solo los vientos
   repetían:
Quien pudiera con vosotras volar!”
  Noches claras, de aromas y luna,
desde entonces ¡que tristeza en vosotras hay
para los que vieron llorar una niña,
para los que vieron un barco marchar!…
  De un amor celestial, verdadero,
quedó solo, de lágrimas la prueba,
    una cueva,
    en un peñasco
y un cadáver en el fondo del mar




También estuvo presente Ramón Cabanillas con Na casa vella de Vento Mareiro, Camiño longo (en gallego y castellano), En pé! y Acción galega. Cabanillas retrató en sus poemas los momentos de lucha y describió los paisajes gallegos, a veces llenos de abandono
casa natal de Ramón Cabanillas

Camiño, camiño longo,
camiño da miña vida,
escuro e triste de noite,
triste e escuro de día...
¡camiño longo
da miña vida !
Vereda, vereda torta
en duras laxes aberta,
arrodeada de toxos,
crebada polas lameiras...
¡vereda torta, ti onde me levas!
Camiño, camiño longo.
A choiva, a neve e as silvas 
enchéronme de friaxe,
cubríronme de feridas...
¡camiño longo da miña vida !
Vereda, vereda fonda
de fontes tristes, sen auga;
sen carballos que dean sombra,
nin chouzas que dean pousada..
¡vereda fonda, ti cando acabas!

Ramòn Cabanillas

CAMINO LARGO

Camino, camino largo,
camino de mi vida,
oscuro y triste de noche,
triste y oscuro de día…
¡camino largo
de mi vida!
Vereda, vereda torcida
en duras losas abierta,
rodeada de toxos,
quebrada por lodazales…
¡vereda torcida, tú donde me llevas!
Camino, camino largo.
La lluvia, la nieve y las zarzas
me llenaron de frío,
me cubrieron de heridas
¡camino largo de mi vida!
Vereda, vereda honda
de fuentes tristes, sin agua
sin robles que den sombra
ni chozas que den posada
¡Vereda honda, tú cuando acabas!

Da terra asoballada




¡En pé!
   ¡Irmáns! En pé sereos
a limpa fronte erguida,
   envoltos na brancura
   da luz que cae de riba,
   o corazón aberto
   a toda verba amiga
   e nunha man a fouce
   e noutra man a oliva,
arredor da bandeira azul e branca,
arredor da bandeira de Galicia,
   ¡cantémo-lo dereito
   á libre nova vida!
   Validos de traidores
   a noite de Frouseira
   á patria escravizaron
   uns reises de Castela.
   Comestas polo tempo
   xa afrouxan as cadeas...
   ¡Irmáns asoballados
   de xentes estranxeiras,
ergámo-la bandeira azul e branca!
E ó pé da enseña da nación galega
   cantémo-lo dereito
   á libertá da Terra!
   ¡Irmáns no amor a Suevia
   de lexendaria historia,
   ¡en pé! ¡En pé dispostos
   a non morrer sen loita!
   ¡O día do Medulio
   con sangue quente e roxa
   mercámo-lo dereito
   á libre, honrada chouza!
¡Xa está ó vento a bandeira azul e branca!
¡A oliva nunha man, a fouce noutra,
   berremos alto e forte:
   “A nosa terra é nosa”.
Da terra asoballada
1917
Quen no seu corazón

 Ramón Cabanillas - ("No desterro", 1913)



Quen no seu corazón non leva un arpa
que saiba das cancións
escoitadas do berce entre os arrolos
e na reixa do Amor?

Quen non garda a memoria, triste ou leda,
dun algo que xa foi
Quen, orfo, sen fogar, abandonado
dos homes e de Dios,
non atopa consolo na lembranza
dun tempo que pasou?

Quen non lle fixo cova no seu peito
a unha morta ilusión?
Eu non sei, eu non sei que nos espera
este mundo deixar,
nin sei o que este diante, o que ha traernos
o escuro mais alo;
mais para ter, cen anos que morrendo
vivira neste chan,
febres no corpo, brétemas na alma
e loitos que chorar,
para ter as feridas sempre abertas .
chega de abondo o que ficou detras!




Escritorio de Ramón Cabanillas en su casa natal

SONO DOURADO
I
   ¡Ou meu sono labrego! Unha casiña
preto do río, ó abrigo dos pinales,
con piorno e alboios nos currales
e palleiros na eira e na curtiña.

   Ó pé da casa un muíño cantareiro
ó son da lira de ágoa que enche o caño,
baixo o maino agarimo dun castaño
e os amorosos brazos dun cruceiro.

   Todo ó longo da aberta do muíño
tortas e vellas cepas de albariño
cos asios mestos no bendito outono.

   E un ferrado de terra por facenda
pra prantío e xardín, libre de renda,
diesmo a Dios, sin foreiro nin máis dono.

II


   Groria e lecer da casa, unha lareira
en que arderan enteiros os carballos,
arrodeada de afumados tallos,
con forno cheo e forte gramalleira.

   E do inverno nas noites, cando o vento
nos altos pinos seus doores laia
e misteriosa rube dende a praia
a rouca voz do mar, no antigo asento

   de meus avós labregos e cristianos,
presidindo o rueiro de aldeanos
que a relocente labarada doura,

   ouír contar, doído, a un xornaleiro
—¡follas sin escribir do Romanceiro!—
a lenda triste dunha reina moura.
III
 Ir á misa nas festas e á saída
na paz do adro conversar cos vellos
deses ditos, costumes e consellos
con que a vida do campo está tecida.

   Tralo homilde xantar, mentras que a xente
moza relouca no turreiro, leda,
ler un libro no fondo da arboreda
ou visitar na vila algún parente.

   E ó volver cara á chouza, paseniño,
praticando da anada cun veciño,
baixo a dourada craridá da tarde

   ir vertendo, ó pasar, na aldea en calma,
este saúdo todo mel da alma:
"¡Vaia con ben, paisano! ¡Dios o garde!
IV

   Ás traicións e ás inxurias xordo e cego
sobre todas as cousas deste mundo
arrolar meu amor, nobre e profundo,
á redención do escravo chan gallego.

   E si un día felís contra a inxusticia
nos agros celtas o cramor se escoita,
ser dos primeiros en abrir a loita
baixo a santa bandeira de Galicia.

   Seguila sempre, e ou lavar o ultraxe
dese feudal, sangrento vasallaxe
que lle impón, contra lei, a irmán Castela,

   ou no aberto combate malferido,
ó pé dun valo vello e frorecido,
¡unha mañán de sol, morrer por ela!

V


   E si o ceo dispón de outra maneira
meu sinxelo vivir, facerme vello
tendo a honra do nome por espello
e a probeza por dina compañeira.

   Ver os meus fillos, para ben, criados,
amantes do seu chan, traballadores,
sin rebaixarse nunca ante os siñores
nin erguerse xamais ante os coitados.

   E cando chegue o día da partida,
acollendo sin medo a nova vida,
limpa a concencia do mundano lixo,

   morrer cristiano, baixo propio teito,
mandando, como é de uso e de dereito,
o corpo á terra, ¡a alma a Dios que a fixo! 
Ramón Cabanillas




Y rematamos la mañana poética con Presto de Miguel Melero, sus versos nos dejaron un interrogante en el ambiente.
Recordad disfrutar de los días y de las noches y llenar de versos las mañanas de los sábados-.
Besos y versos


El 
21 de Marzo, próximo sábado será el Día Internacional de la Poesía, propusimos llevar los versos que queramos y si el tiempo y el ánimo nos lo permiten llevarlos al borde del mar y lanzarlos al viento. 

Gustavo Catalan - papeles volando





No hay comentarios:

Publicar un comentario